Etik İlkeler ve Yayın Politikası

Iğdır Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi 6 ayda bir (Haziran-Aralık) olmak üzere yılda 2 kez yayınlanır. Yayın dili Türkçe ve İngilizce’dir. Dergide tarımın tüm alanları ile ilgili bilimsel araştırma ve derleme yazılara yer verilir. Dergide yer alan tüm makalelere ücretsiz açık erişim (Open Access) sağlanmaktadır.

Yayın Etiği ve Suistimal Bildirimi

Iğdır Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi’nde uygulanan yayın süreçleri, bilginin tarafsız ve saygın bir şekilde gelişimine ve dağıtımına temel teşkil etmektedir. Bu doğrultuda uygulanan süreçler, yazarların ve yazarları destekleyen kurumların çalışmalarının kalitesine doğrudan yansımaktadır. Hakemli çalışmalar bilimsel yöntemi somutlaştıran ve destekleyen çalışmalardır. Bu noktada sürecin bütün paydaşlarının (yazarlar, okuyucular ve araştırmacılar, yayıncı, hakemler ve editörler) etik ilkelere yönelik standartlara uyması önem taşımaktadır. Iğdır Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi yayın etiği kapsamında tüm paydaşların aşağıdaki etik sorumlulukları taşıması beklenmektedir.

Aşağıda yer alan etik görev ve sorumluluklar oluşturulurken açık erişim olarak Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayınlanan rehberler ve politikalar dikkate alınarak hazırlanmıştır.

1. Yayın ve yazarlık

• Makalede kullanılan kaynaklar; yazar soyadına göre kaynaklar bölümünde alfabetik olarak verilmelidir.

• Makalenin konusu olan araştırmaya eğer destek sağlayan kurum ya da kuruluşlar var ise, makale başlığının sonuna üst simge olarak yıldız işareti konulmalı, makalenin ilk sayfasının dip not kısmında gerekli açıklama yapılmalıdır.

• Yayınlanmak üzere dergiye gönderilen makaleler, farklı dergilerde ve çeşitli internet kaynaklarında yayınlanan makaleler ile benzerlik açısından uygun bir program ile kontrol edilir. Kontrol sonucunda %20 veya daha fazla benzerlik gösteren makaleler reddedilir.

• Herhangi bir şekilde sahte veri kullanıldığı belirlenen makaleler reddedilir.

• Daha önce başka bir dergide yayımlanmış makaleler, değerlendirmeye alınmaz.

• Türkiye Cumhuriyeti Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından ihbarı mecburi olarak kabul edilen hastalık ve zararlılarla ilgili Türkiye sınırları içerisinde yapılmış ve makaleye dönüştürülmüş herhangi bir yazının dergide değerlendirilmeye alınabilmesi için, Bakanlıktan alınmış izin yazısının makale ile birlikte editörlüğe sunulması zorunludur.

2. Editörlerin Sorumlulukları

Iğdır Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi baş editör ve editörleri, açık erişim olarak Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayınlanan "COPE Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors" ve "COPE Best Practice Guidelines for Journal Editors" rehberleri temelinde aşağıdaki etik görev ve sorumluluklara sahip olmalıdır:

Editörler, Iğdır Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi’nde yayınlanan her yayından sorumludur. Bu sorumluluk bağlamında editörler, aşağıdaki rol ve yükümlülükleri taşımaktadır:

• Sürekli olarak derginin gelişimini sağlama,

• Dergide yayınlanan çalışmaların kalitesini geliştirmeye yönelik süreçleri yürütme,

• Düşünce özgürlüğünü destekleme,

• Akademik açıdan bütünlüğü sağlanma,

• Fikri mülkiyet hakları ve etik standartlardan taviz vermeden iş süreçlerini devam ettirme,

• Editörler, çalışmaların önemi, özgün değeri, geçerliliği, anlatımın açıklığı ve derginin amaç ve hedeflerine dayanarak olumlu ya da olumsuz karar vermelidir.

• Yayın kapsamına uygun olan çalışmaların ciddi problemi olmadığı sürece ön değerlendirme aşamasına almalıdır.

• Editörler, çalışma ile ilgili ciddi bir sorun olmadıkça, olumlu yöndeki hakem önerilerini göz ardı etmemelidir.

• "Kör Hakemlik ve Değerlendirme Süreci" mutlaka yayınlanmalı ve editörler tanımlanan süreçlerde yaşanabilecek sapmaların önüne geçmelidir.

• Yazarlara açıklayıcı ve bilgilendirici şekilde bildirim ve dönüş sağlanmalıdır.

Editörlerin, hakemlere karşı görev ve sorumlulukları:

• Hakemleri çalışmanın konusuna uygun olarak belirlemelidir.

• Hakemlerin değerlendirme aşamasında ihtiyaç duyacakları bilgi ve rehberleri sağlamakla yükümlüdür.

• Yazarlar ve hakemler arasından çıkar çatışması olup olmadığını gözetmek durumundadır.

• Kör hakemlik bağlamında hakemlerin kimlik bilgilerini gizli tutmalıdır.

• Hakemleri tarafsız, bilimsel ve nesnel bir dille çalışmayı değerlendirmeleri için teşvik etmelidir.

• Hakemlerin performansını artırıcı uygulama ve politikalar belirlemelidir.

• Hakem havuzunun dinamik şekilde güncellenmesi konusunda gerekli adımları atmalıdır.

• Nezaketsiz ve bilimsel olmayan değerlendirmeleri engellemelidir.• Hakem havuzunun geniş bir yelpazeden oluşması için adımlar atmalıdır.

Editörler, tüm yayın kurulu üyelerinin süreçleri yayın politikaları ve yönergelere uygun ilerletmesini sağlamalıdır. Yayın kurulu üyelerini yayın politikaları hakkında bilgilendirmeli ve gelişmelerden haberdar etmelidir.

Ayrıca editörler;

• Yayın kurulu üyelerinin çalışmaları tarafsız ve bağımsız olarak değerlendirmelerini sağlamalıdır.

• Yayın kurulu üyelerinin uzmanlık alanına uygun çalışmaları değerlendirme için göndermelidir.

• Yayın kurulu ile düzenli olarak etkileşim içerisinde olmalıdır.

Olası suistimal ve görevi kötüye kullanmaya karşı önlem

Editörler; olası suistimal ve görevi kötüye kullanma işlemlerine karşı önlem almakla yükümlüdür. Bu duruma yönelik şikâyetlerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi konusunda titiz ve nesnel bir soruşturma yapmanın yanı sıra, konuyla ilgili bulguların paylaşılması editörün sorumlulukları arasında yer almaktadır.

Akademik yayın bütünlüğünü sağlamak

Editörler, çalışmalarda yer alan hata, tutarsızlık ya da yanlış yönlendirme içeren yargıların hızlı bir şekilde düzeltilmesini sağlamalıdır.

Fikri mülkiyet haklarının korunması

Editörler; yayınlanan tüm makalelerin fikri mülkiyet hakkını korumakla, olası ihlallerde derginin ve yazar(lar)ın haklarını savunmakla yükümlüdür. Ayrıca editörler yayınlanan tüm makalelerdeki içeriklerin başka yayınların fikri mülkiyet haklarını ihlal etmemesi adına gerekli önlemleri almakla yükümlüdür.

Yapıcılık ve tartışmaya açıklık

Editörler;

• Dergide yayınlanan eserlere ilişkin ikna edici eleştirileri dikkate almalı ve bu eleştirilere yönelik yapıcı bir tutum sergilemelidir.

• Eleştirilen çalışmaların yazar(lar)ına cevap hakkı tanımalıdır.

• Olumsuz sonuçlar içeren çalışmaları göz ardı etmemeli ya da dışlamamalıdır.

Şikayetler

Editörler; yazar, hakem veya okuyuculardan gelen şikayetleri dikkatlice inceleyerek aydınlatıcı ve açıklayıcı bir şekilde yanıt vermekle yükümlüdür.

Politik ve Ticari kaygılar

Dergi sahibi, yayıncı ve diğer hiçbir politik ve ticari unsur, editörlerin bağımsız karar almalarını etkilemez.

3. Yazarların Sorumlulukları

•Yazarlar, gönderdikleri makalelerin detaylı değerlendirme sürecine tabi tutulmasını kabul etmiş sayılırlar.

• Makalede isimleri bulunan yazarların makaleye yaptıkları katkıyı editörlüğe bildirmek zorundadırlar.

• Yazarlar, makalelerini dergi kurallarına uygun bir şekilde hazırlayıp göndermelidirler.

• Yayımlanmak üzere dergiye gönderilen herhangi bir makalede isimleri bulunan yazarlar, makaledeki her türlü datanın gerçek ve orijinal olduğunu beyan etmiş sayılırlar.

• Yazarlar, yayımlanmak üzere dergiye gönderdikleri makalelerini eş zamanlı olarak başka dergilere gönderemezler.

• Yazarlar, hakem değerlendirmesine tabi tutulmuş makaleleriyle ilgili hakemlerin ve editörlüğün istediği her türlü düzeltmeyi yapmakla yükümlüdürler.

• Iğdır Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi’ne yayımlanması amacıyla gönderilen hayvan deneylerine dayalı bilimsel çalışmalarda; makalenin Materyal ve Metot kısmında “Yerel Etik Kurulu onayı alınmıştır” veya “Yerel Etik Kurulu ilkelerine uyulmuştur” ifadesi yer almalıdır. Eğer Yerel Etik Kurulu onayı alınmış ise Yazar(lar) etik kurul onayı aldıkları kurumu ve onay numarasını belirtmelidirler.

• Yazarlar, başka kaynaklardan alınan veya kullanılan materyal ile ilgili telif hakkı şartlarına uymak ve telif hakkının Dergiye devrini ifade eden sözleşmeyi imzalamakla yükümlüdürler.

• Dergide yer alan yazılardan doğacak her türlü sorumluluk yazar(lar)ına aittir.

4. Hakemlerin Sorumlulukları

• Makale değerlendirmesinde görev yapan hakemler objektif ve tarafsız olarak değerlendirme yapmalıdırlar.

• Makale yazarları veya makaleyi destekleyen kurum ve kuruluşlar ile ilgili herhangi bir çıkar çatışması bulunan hakemler durumu editörlüğe bildirerek, makale değerlendirmesinde bulunmamalıdırlar.

• Hakemler değerlendirmeleri üzere kendilerine gönderilen makalelerin verilerini kimseyle paylaşamazlar.

• Düzeltme isteyerek makalenin yayınlanabileceği yönünde kanaate varan hakemler, gerekli düzeltmeler yapıldıktan sonra makaleyi yeniden inceleme hakkına sahiptirler.

5. Yayın Kurulunun Sorumlulukları

• Makalelerin ön değerlendirmeleri Yayın Kurulu tarafından yapılır.

• Makaleler değerlendirilmek üzere Yayın Kurulu tarafından en az iki hakeme gönderilir. Danışman raporlarına bağlı olarak Yayın Kurulu, makalelerin kabulüne, reddine veya revizyonuna karar verir.

• Yayın Kurulu, yayımlanmamış makalelerin verilerini hiçbir şekilde şahsi işleri için kullanamaz ve bu verileri hiçbir şekilde paylaşamaz.

• Makale değerlendirme süreci tamamlandığında, editör kararı sorumlu yazara iletir.

• Editör, bir makalenin kabulüne ya da reddine karar verirken, makalede ismi bulunan kişi ya da kişilerle olan çıkar çatışmasından etkilenmemelidir.

6. Danışma Kurulunun Sorumlulukları

• Danışma Kurulu üyeleri, değerlendirmeleri üzere kendilerine gönderilen makalelerin verilerini gizli tutar ve hiçbir şekilde paylaşamazlar.

• Danışmanlar, değerlendirdikleri makaledeki bilgilerin yayınlanmış başka bir makaledeki bilgilerle benzerlik gösterdiğini belirlemeleri halinde, durumu Dergi Editörlüğüne derhal bildirmelidirler.

• Danışmanlar, kendilerine gönderilen makaleleri objektif bir şekilde değerlendirmeli ve makale hakkındaki görüşlerini açık ve anlaşılır bir dille ifade etmelidirler.

• Bir danışman, değerlendirmesi için kendisine gönderilen makalenin şahsı tarafından değerlendirilmesinin uygun olmayacağı kanaatine vardığında, bu durumu en kısa sürede Editörlüğe bildirmelidir.

7. Yayın Etiği Konuları

• Akademik kayıt bütünlüğü oluşturulmalı ve korunmalıdır.

• Gerektiğinde, yeterli düzeltme, açıklama veya özür yayınlanmalıdır.

8. Etik Olmayan Bir Durumla Karşılaşırsanız

Iğdır Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi’nde yukarıda bahsedilen etik sorumluluklar ve dışında etik olmayan bir davranış veya içerikle karşılaşırsanız lütfen baş editör Dr. Öğr. Üyesi Serdar SARI (tbdr@igdir.edu.tr)’ya e-posta yoluyla bildiriniz.